Kredi sicili, bankalar aracılığı ile nakit ihtiyaçlarını gidermek isteyen kişilerin kurtarıcısı olan bir sistem; kişilerin sahip olduğu finansal geçmiş anlamına gelmektedir. Bankalar, kendisine kredi ya da kredi kartı ile ilgili talepte bulunan kişilerin finansal geçmişini araştırmakta ve bu araştırmanın neticesinde bir karara varmaktadır. Bu karar genel olarak iyi bir kredi siciline sahip olanların lehine, kötü kredi siciline sahip olanların ise aleyhine sonuçlanmaktadır.
Kredi sicili, kişilerin daha önce bankalardan aldığı kredi ödemelerini ve de kredi kartı harcamaları sonunda gerçekleştirdiği ödemelerin bir yansımasıdır. Ayrıca, kişilerin güncel borç durumları ve kredi hizmetlerine başvuru sıklığı da kredi siciline işlemektedir. Tüm bu faktörler bir araya gelerek kişilerin kredi sicilini yani finansal karnesini oluşturmaktadır.
Kredi Sicili ve Kredi Notu
Kredi sicili, Kredi Kayıt Bürosu (KKB) tarafından oluşturulmakta ve kayıt altında tutulmaktadır. Bu kayıt, sayısal olarak belirlenmekte ve bu kapsamda sicil, 1 ile 1900 puan aralığında oluşturulmaktadır. Buna göre; kredi sicili en temiz olan ve bankaların şüphesiz bir şekilde hizmet vermek isteyeceği kişiler en yüksek puan olan 1900 puan sahibi olan kişilerdir.
Kredi notları, bankaların ciddiye aldığı değerlerdir çünkü bankalar bu puanlara bakarak kişilere kredi ve kredi kartı verme ya da vermeme durumlarını belirlemektedirler. Kredi puanı 900 altında olan kişiler, bankaların pek güven duymadığı riskli grupta yer alırken puanı 1200 ve 1500 arasında olanlar orta derecede güven duyulan kişilerdir. 1500 puan üstü ise kredi ve kredi kartı gibi bankacılık hizmetlerinin verilmesinde sakınca bulunmayan kişilerdir.
Kişilerin sahip oldukları kredi notu her ne kadar yüksek olursa olsun, hali hazırda sahip oldukları aylık gelir de önem taşımaktadır.
KREDİ SİCİLİNİN KREDİ NOTUNDAN FARKI
Öncelikle bu ikisi arasındaki farkı bilmekte fayda var. Kredi sicili, kişilerin kredi başvurusu ve kredi borcu geçmişinin tamamını içeren ve silinmesi mümkün olmayan bir veri tabanıdır. Kredi Kayıt Bürosu ile Merkez Bankası bünyesinde bulunan kredi sicili bir yana, kişilerin kredi başvurusu için sorun çıkaran kısım, kredi notudur. Ödeme düzeninize göre artan ya da düşen sayısal bir değer olan kredi notu, bankaların kredi başvrusu incelerken en çok üzerinde durduğu nokta.
Sizin ödeme durumunuza bağlı olarak sürekli değişebilen kredi notu, kredi borcu ve kredi kartı borcu ödenmedikçe düşmeye devam eder. İhtiyaç kredisi alır ve başarıyla öderseniz notunuz daha da artar. Kredi ya da kredi kartı borcunuzu 90 gün ödememeniz halinde ise hakkınızda yasal takip başlar, kredi siciliniz bozulur ve bu da doğrudan kredi notunuzu düşürür.
BANKA SİCİLİ NASIL SİLİNİR?
Eğer borcunuzu 90 gün boyunca ödemedi iseniz ve yasal takip sürecine girdiyseniz artık kara listeye girmiş olursunuz ve bunun geri dönüşü maalesef yok. Kredi Kayıt Bürosu (KKB) tarafından tutulan sicil kaydınızın silinmesi için borcunuzu ödedikten sonra 5 sene geçmesi gerekir. Bu beş sene içinde yaptığınız kredi ve kredi kartı başvuruları siciliniz bozuk olduğu için kabul edilmez.
Siciliniz temizlendikten sonra, yani beş sene geçtikten sonra dilediğiniz tutarda kredi ya da kredi kartı alabilmek için kredi notunuzu yükseltmeniz gerekir. Kredi notunu yükseltmek için düzenli kredi ve kredi kartı ödelerini düzenli yapmak gerekir. Ancak unutmayın ki bahsettiğimiz beş senelik süreç sicilin tamamen silinmesi değil. Belirtilen bu süre geçse bile bankalar her zaman sizin kredi geçmişinizi görebilir.
